شطرنج ویژه ایرانی در موزه آمریکایی
به گزارش پایگاه خبری اخبارخوب به نقل از همشهری آنلاین، این شطرنج یکی از کهنترین و در عین حال کاملترین مجموعههای شطرنج به جای مانده از دوران کهن است. مهرههای به جا مانده از این مجموعه شامل ۱۷مهره فیروزهای و ۱۵مهره بنفش رنگ است. مهره شاه بهصورت تختشاهی بزرگی در میانه میدان نشان داده شده است. مهره فرزان یا وزیر، که در شطرنج اروپایی ملکه است، بهصورت تخت کوچکتری ساخته شده.
مهره فیل دارای پایهای دایرهای و بخش بالایی آن مسطح است و ۲برآمدگی که نشانه عاجهای فیل است در جلوی آن دیده میشود. مهره اسب نیز دارای پایهای دایرهای است ولی در جلوی آن برآمدگی مثلث شکلی قرار دارد که صورت اسب را نشان میدهد. رخ، مهرهای با پایه مستطیل شکل است که در انتهای ردیف نشان داده شده است. پیادهنظام نیز به شکل مهرههای کوچک گنبدیشکل با یک برآمدگی در بالای هر یک در ردیف جلو قرار دارند.
براساس منابع ادبی و نیز آثار باستانی یافته شده ریشه شطرنج به سرزمین هند بازمیگردد اما از سال ۶۰۰پس از میلاد ردپای شطرنج در ایران دیده میشود. فردوسی در شاهنامه ریشه اختراع شطرنج را سوگواری شهبانویی بیان میکند که یکی از پسرانش در جنگ با پسر دیگرش کشته شده است و مهرههای شطرنج در دوسو تعبیری از لشکرهای این دو فرزند است.
فردوسی همچنین نحوه معرفی بازی شطرنج به ایران را اینگونه شرح میدهد که فرمانروای هند این بازی را بهعنوان یک چالش و مبارزهطلبی، همراه با نماینده خود به دربار ایران میفرستد و میزان مالیات خود به ایران را مشروط بر کشف راز و نحوه این بازی در دربار ایران میکند.